Eğitim Yöneticilerinin Görüşlerine Göre Mesleki Eğitim Merkezi Programının Uygulanmasında Karşılaşılan Problemler Ve Çözüm Önerileri
Author:
Abstract
İstihdama olumlu katkısından dolayı Millî Eğitim Bakanlığının çeşitli politikalar ürettiği, önemli adımlar attığı alanlardan biri de mesleki eğitimdir. Geçmişten günümüze incelendiğinde mesleki eğitimin son dönemlerde daha sistemli bir yapıya büründüğü görülmektedir. İnsanların üretime katılabilmeleri, nitelikli işgücünün oluşabilmesi ve ekonominin geliştirilebilmesi için Devlet tarafından mesleki eğitime yatırım yapılmaya devam edilmektedir. 2016 yılında yapılan kanuni düzenlemelerle çıraklık eğitimi örgün ve zorunlu eğitim kapsamına alınmış, önceleri çıraklık eğitim merkezi olarak adlandırılan mesleki eğitim merkezleri Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlanmıştır. Aynı yıl yapılan düzenlemeyle işletmelerde mesleki eğitim gören, staj veya tamamlayıcı eğitime devam eden öğrenciler için işletmelere devlet desteği imkânı sağlanmıştır. Ayrıca öğrenciler için iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası primi devlet tarafından yatırılmaya başlanmıştır.
2021-2022 eğitim öğretim yılından itibaren “Mesleki Eğitim Merkezi Programı” mesleki ve teknik ortaöğretim okullarının tamamında açılmıştır. Ayrıca bu programa katılacak öğrencilere ödenmesi gereken en düşük ücretin tamamının Devlet tarafından karşılanması kararı verilmiştir. Mesleki eğitim merkezleri üzerinden verilen çıraklık-kalfalık ve ustalık eğitimlerine erişim bu sistemle daha kolay ulaşılır olmuştur. Fark derslerini vererek lise diploması almaya hak kazanmak sistemi daha da cazip hale getirmektedir. Bu gelişmeler sonucunda mesleki eğitim merkezi programına önemli sayıda başvuru olmuştur. Millî Eğitim Bakanlığı yaptığı bu yeniliklerle hedefler ulaşmada başarılı olursa toplumdaki refah seviyesi ve yaşam kalitesi artacaktır. Sürecin olumlu-olumsuz yönlerinin ortaya konulması, aksayan yönlerin tespit edilmesi gereklidir. Bu noktada uygulamanın merkezinde yer alan eğitim yöneticilerinin görüşleri önem arz etmektedir.
Nitel yöntemle yapılan araştırmada çalışma grubu kolay ulaşılabilir örneklem yoluyla belirlenmiştir. Çalışma grubunu Rize’deki mesleki ve teknik ortaöğretim okullarında çalışan 9 eğitim yöneticisi oluşturmuştur. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmış, verilerin analizinde içerik analiz tekniği kullanılmıştır. Eğitim yöneticilerinin görüşlerine göre Mesleki Eğitim Merkezi Programının uygulanmasında karşılaşılan problemler ve çözüm önerileri bulgular, sonuç ve önerileri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Buna göre: Eğitim yöneticileri Mesleki Eğitim Merkezi programının uygulanmasında okulların süreç yönetimini olumlu bulmaktadırlar. Eğitim yöneticileri görüşlerine göre işyerlerinde uygulamalı eğitim yapılması ve devlet desteği olumludur. Eğitim yöneticileri görüşlerine göre Mesleki Eğitim Merkezi programının uygulanmasında okulların fiziki ortam, öğretmen eksikliği, öğretmen ve öğrencilerin motivasyon eksikliği bulunmaktadır. Eğitim yöneticileri görüşlerine göre işveren eğitimi yapılmalıdır.
Keywords
Abstract
One of the areas where the Ministry of National Education produces various policies and takes important steps due to its positive contribution to employment is vocational education. When examined from the past to the present, it is seen that vocational education has taken on a more systematic structure in recent years. The State continues to invest in vocational training so that people can participate in production, create a qualified workforce and develop the economy. With the legal regulations made in 2016, apprenticeship training was included in the scope of formal and compulsory education, and vocational training centers, previously called apprenticeship training centers, were connected to the General Directorate of Vocational and Technical Education. With the regulation made in the same year, state support was provided to businesses for students who received vocational training, internship or supplementary education. In addition, work accident and occupational disease and sickness insurance premiums for students have been started to be paid by the state.
Starting from the 2021-2022 academic year, the "Vocational Education Center Program" has been opened in all vocational and technical secondary schools. In addition, it has been decided that the entire minimum fee to be paid to the students who will participate in this program will be covered by the State. Access to apprenticeship, journeyman and mastership training provided through vocational training centers has become more accessible with this system. Getting a high school diploma by giving difference courses makes the system even more attractive. As a result of these developments, a significant number of applications have been made to the vocational training center program. If the Ministry of National Education is successful in reaching the targets with these innovations, the welfare level and quality of life in the society will increase. It is necessary to reveal the positive-negative aspects of the process and to identify the failing aspects. At this point, the opinions of the education administrators, who are at the center of the application, are important.
In the research conducted with qualitative method, the study group was determined through easily accessible sampling. The study group consisted of 9 education administrators working in vocational and technical secondary schools in Rize. Data was collected with a semi-structured interview form, and content analysis technique was used to analyze the data. According to the opinions of the education administrators, the problems encountered in the implementation of the Vocational Education Center Program and the findings, results and suggestions for solutions have been tried to be put forward. According to this; Education administrators find the process management of schools positive in the implementation of the Vocational Education Center program. According to the opinions of education managers, practical training in workplaces and government support are positive. According to the opinions of education administrators, in the implementation of the Vocational Education Center program, there is a lack of physical environment of schools, lack of teachers, and lack of motivation of teachers and students. Employer training should be provided according to the opinions of training managers.